Geschiedenis werkt door in het heden, dat bewijst dit zomernummer van Fryslân. Neem nu Nederlands-Indië, of Indonesië. De Indiëgangers in de periode 1945-1949 – de pijnlijke overgangsperiode van de ene naam naar de andere – belandden onder het mom van orde- en rechtsherstel in een onversneden koloniale oorlog. Iedereen – zelfs zij die weigerden – is er getraumatiseerd uit teruggekeerd. Dienstplichtige Indiëgangers moeten zich tachtig jaar na dato nog altijd verdedigen voor wat meer dan ooit als oorlogsmisdaden worden beoordeeld. Velen van hen worstelden met trauma’s. Zoals Riemer Riemersma, zo’n beetje de eerste die ze al in 1966 van zich afschreef, al realiseerde niemand zich tot voor kort hoe historisch vroeg hij hiermee was.
De jongens aan de andere kant, de Indiëweigeraars, worden steeds vaker aan de ‘goede kant’ van de geschiedenis geplaatst. Hun strijd voor eerherstel, de principiële keuze die ze toen met een flinke gevangenisstraf moesten bekopen, is ook nog steeds niet gestreden.
We kijken vooruit naar Wybrand de Geest, meesterlijke portretten, de grote expositie die opent op 6 september in het Fries Museum dat alle registers opentrekt om het werk van de ‘Friese Rembrandt’ een podium te bieden. Via de expositiemakers krijgen we een mooi kijkje in de keuken van dit project waarbij ook collectiestukken van het KFG weer in het licht worden gezet.
Ten slotte het portret van kunstenaar en activiste Anneke van der Feer, de eerste van in totaal tien bio’s die wij de komende edities brengen, vooruitlopend op het project ‘200 Fryske Froulju’ van het KFG in jubileumjaar 2027. Haar werk verkeerde te lang in de spelonken van een door mannen gedomineerde maatschappij. Ze is lang de enige niet, zo zal uit deze serie zonneklaar blijken.
Reageren op een artikel? Idee voor een bijdrage? Meld het via de mail (redactie@htfryslan.nl) of op onze social media.
