Natuurlijk hebben we in het nieuwste nummer aandacht voor de expositie in het Fries Museum Ja, ik wil. 250 jaar trouwjurken, nog te zien tot en met 16 februari. Samensteller van de expositie Eveline Holsappel neemt ons aan de hand door de geschiedenis van met name de Friese trouwjurken.

In dit nummer aandacht voor tweehonderd jaar reddingwezen aan de Friese kust, bij het tweede eeuwfeest van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij. Friesland kent nu zeven reddingstations, maar dat waren er ooit tien. Terwijl het ooit met slechts ééntje begon. De ‘Kikkert-rige’, een nieuwe serie pocket- en paperbackuitgaven van Friese boeken, was in de jaren zestig van de vorige eeuw een initiatief van Friese boekuitgevers om met een moderne presentatie een breder lezerspubliek te bereiken.

In dit nummer aandacht voor de verbouw en verwerking van vlas als een ‘noodzakelijk kwaad’, zoals Henk Dijkstra schetst in zijn openingsartikel. De Friezen waren koploper van de vlasindustrie in Nederland: van de bijna 4.000 braakhokken en zwingelketen die Nederland in 1907 nog telde, stonden er ruim 2.800 in de Friese vlasstreken en van de ruim 8.000 vlasbewerkers, werkten er bijna 4.600 in onze provincie. Historici kunnen met voorbeelden als deze parallellen trekken naar ons handelen van nu. Er schuilen vele historische lessen in die braakhokken.

Op de cover het Drachtster Lyceum dat al enige jaren geplaagd wordt door bestuurlijke problemen. Verwerving van deze HBS in 1919 speelde een sleutelrol in het vooruitgangsdenken van de Drachtsters tijdens het Interbellum en was de opmaat voor de onstuimige groei van Drachten na de komst van Philips in 1950 en de groei naar meer dan 40.000 inwoners. Het goede onderwijsklimaat in Drachten, verworven met die HBS, was van belang voor Philips om naar Drachten te gaan.

Fryslân biedt jonge geschiedenisschrijvers een podium, al geven we senioren met een vlotte pen ook nog altijd de ruimte. Maar om kwalitatief lezen en schrijven over geschiedenis te kunnen blijven volhouden in Friesland, zal het aantal jonge schrijvers snel moeten toenemen, betoogt hoofdredacteur Herman Broers in zijn voorwoord van dit eerste nummer van de dertigste jaargang.

Ooit werd het historici sterk afgeraden: geschiedenissen beschrijven vanuit een persoonlijk perspectief. Gelukkig zijn de meeste historici er inmiddels van teruggekomen. Het persoonlijke perspectief is alleen al een waardevol instrument om complexe historische onderwerpen mee ‘te openen’, een aangrijpingspunt voor de onderzoeker richting het (lezers)publiek.