In de jaren zestig was de positie van het christelijke deel van Friesland zo sterk, dat een krant uit die kringen een boek dat haar niet aanstond in de ban kon doen. Dat maakte schrijver Trinus Riemersma (1938-2011) in 1964 mee toen zijn roman Fabryk uitkwam. De boycot van het Friesch Dagblad riep nogal verontwaardiging op. Toen de roman ook nog de Gysbert Japicxprijs won, was de boot helemaal aan. Doeke Sijens, die op 1 november zijn Riemersma-biografie Der is neat om glêd te striken presenteerde, reconstrueerde voor Fryslân de rel van toen.

In de loop van de vroege middeleeuwen werd het Friese begrafenisritueel langzaam verdrongen door het christelijke. De kerstening onder leiding van de Franken had ingrijpende gevolgen voor de manier waarop de Friezen hun doden begroeven. Hoe zag die overgang er precies uit?

In 1949 werd uitbundig het 750-jarig bestaan van Franeker gevierd. Een als edelman Sicco Sjaerdema verklede inwoner overhandigde op het bordes van het stadhuis plechtig de stadsrechten aan de magistraten. Zo zou dat ook in 1192 zijn gebeurd. Had dit iets met historische werkelijkheid te maken, of was – zoals ook vaak nu nog – vooral het heden gebaat bij deze interpretatie van het verleden?

‘Globetrotten’, ofwel wereldreizen, was tussen 1905 en 1935 een bijzonder en kleurrijk fenomeen. Zeker honderden jonge Nederlandse arbeiders begonnen er wandelend of fietsend aan, bleven soms jaren weg en kwamen terug met de meest fantastische verhalen. Maar gingen ze ook echt? Onder de globetrotters bevonden zich de nodige Friezen. Wetenschapsjournalist Jaco Berveling publiceerde er eind oktober een boek over en belicht een aantal echte – en onechte – Friese wereldwandelaars.